De kunstenaars van de Kijkdoos

Op deze pagina vind je de verhalen achter de kunstwerken in de KIJKDOOS en leer je de kunstenaar beter kennen.

DOOS 1 | ROSA SNIJDERS
Ik ben Rosa Snijders en ik werk als illustrator, wat ik doe vanuit mijn appartementje in Milaan. Mijn werk verbeeldt veelal fenomenen of problemen die spelen in de samenleving. Daarbij teken ik vaak een verdraaide versie van de realiteit: je ziet mensen, een herkenbare omgeving, maar vermengt in een fictieve wereld om middels de elementen in die wereld de lezer duidelijk te maken wat het probleem is. Met mijn tekeningen hoop ik te kunnen bijdragen mensen te laten nadenken over die sociale vraagstukken, daarom werkte ik ook graag mee aan dit initiatief van Cutklub, FMNST en Ava.

over het kunstwerk:
‘Ik wil met deze tekening tonen dat het ontdekken van een zwangerschap niet voor iedereen blijdschap betekent, je ziet een vrouw in paniek proberen het tweede streepje weg te boenen. Het is ook een referentie aan het boenen van bloed, het rozerood van het streepje zou beiden kunnen zijn, en dus het gevaar wanneer abortus niet legaal is en vrouwen gedwongen zijn op andere, gevaarlijke manieren hun zwangerschap af te breken’. - Rosa Snijders -

Meer werk zien:
https://www.rosasnijders.com
@rosasnijders

DOOS 2 | MILOU DEELEN
Milou Deelen (1995) is journalist, schrijver en spreker. In 2020 verscheen haar boek Krabben. Samen met schrijver Daan Borrel onderzocht ze waarom vrouwen elkaar veroordelen, en hoe we elkaar kunnen bevrijden daarvan. Haar tweede boek Hoe doen we het? verscheen afgelopen mei – een zoektocht naar het seksleven van vrouwen, waarvoor ze met veertien bekende Nederlandse vrouwen sprak. Ze werkt als freelancejournalist voor media als LINDA.meiden, Het Parool, Volkskrant Magazine en VICE.

over het kunstwerk:
'Hallo! Wat goed dat je op dit moment in deze kijkdoos kijkt. Daar ben ik blij om, want het is nog steeds broodnodig om het te hebben over abortus, een thema dat mij nauw aan het hart ligt. Je leest hier 'baas in eigen buik' – een bekende kreet van de actiegroep Dolle Mina. Tijdens de tweede feministische golf schreven zij deze kreet op hun buik, om aandacht te vragen voor het recht op abortus. Het is inmiddels dik vijftig jaar later, en wereldwijd staat het recht op abortus onder druk. In Nederland staat het nog steeds in het Wetboek van Strafrecht! In mijn kijkdoos zie je heel veel verschillende buiken, iedereen mag beslissen over zijn/haar/diens eigen lijf. Daar moeten we voor strijden, we moeten het erover hebben, in actie komen, van ons laten horen! Ik voelde me daarom vereerd dat CUTKLUB vroeg om onderdeel te zijn van dit project. Graag wil ik eindigen met de bekende quote van de Amerikaanse dichter, schrijver en burgerrechtenactivist Maya Angelou: 'The truth is, no one of us can be free until everybody is free.'
- Milou Deelen -

Meer werk zien:
@miloudeelen

DOOS 3 | LOLA UMAROVA
Lola Umarova woont in Rotterdam en is grafisch vormgever en beeldend kunstenaar.

over het kunstwerk:
De Vaas | Wat gebeurt er als ik straks niet meer mag kiezen wat ik doe met mijn lichaam? Een wet die bepaald dat ik een leven geef. Een leven geef aan hetgeen waarvoor ik niet ga kunnen zorgen, omdat ik er simpelweg niet voor heb gekozen. Een leven dat ik gedwongen was te geven, omwille van een wet. Wie ben ik dan, als ikzelf niet mag kiezen? De vrijheid van de mens om over het eigen lichaam te beslissen komt in de Verenigde Staten op losse schroeven te staan. Beangstigende overtuigingen waaien over vanuit de VS naar Nederland en steeds grotere groepen sluiten zich hierbij aan. Voor de Nederlandse maatschappij waar keuzevrijheid bovenaan staat, is dit een wake-up call. De breuken van de vaas zijn een evenbeeld van de verdeeldheid in de maatschappij. De bindende factor die de gebroken stukken bij elkaar houdt zorgt ervoor dat de vaas zijn vorm behoudt, maar er twijfel ontstaat over de functie. Is de vaas nog steeds een vaas als de bloemen geen water krijgen?
- Lola Umarova -

Meer werk zien:
@ulghh

DOOS 4 | CUTKLUB
‘KIJKDOOS’ BY CUTKLUB, een creative agency dat creëert vanuit een vrouwelijk - maatschappelijk perspectief, lanceerde eerder in 2022 op internationale vrouwendag de 'KIJKDOOS'. Een grote roze kijkdoos waarin verschillende makers uit de kunst en cultuursector zich kunnen uitten en een open blik geven in hun belevingswereld.

Makerscollectief CUTKLUB merkte dat onderwerp ‘Abortus’ nog veel te onderbelicht is en er veel taboes op rusten, terwijl het juist een belangrijk onderdeel uitmaakt van emancipatie en de maatschappij waarin we leven. Vaak gaat het gepaard met gevoelens van schaamte, onwetendheid en mythes. Daarom vinden vrouwen, trans en non-binaire personen die zwanger kunnen worden en/of menstrueren het soms lastig om eerlijk en open over hun eigen seksualiteit en keuzes te praten? CUTKLUB maakte hier samen met de kunstenaars onderdeel van uit door een persoonlijk verhaal te delen.

over het kunstwerk:
De wc, het bad, bed, bloed en de blauwe emmer.

‘Een abortus verhaal’ - Januari 2022

Dit is het verhaal over mijn abortus. Een beslissing, die waarschijnlijk de moeilijkste van mijn leven was. Een beslissing die ik niemand gun. Een beslissing die weken van stress, verdriet en angst met zich mee bracht. Een beslissing die meer met mij deed dan ik ooit van te voren had kunnen bedenken. Een beslissing die spijt gevoelens teweeg heeft gebracht. Een beslissing die pas op een veel later moment ook opluchting gaf.

Wat de reden ook is om voor een abortus te kiezen, naar ons inziens is dit een keuze die bij de vrouw moet zijn. Het gaat om haar lichaam. De keuze zal niet makkelijk zijn en zal ook niet makkelijk gemaakt moeten worden. Ik kon kiezen tussen een zuigcurettage en een abortuspil. Ik was ooit mee gegaan met een vriendin die een zuigcurettage onderging. Ik ging zelfs mee in de behandelkamer. Het idee aan die "stofzuiger" in mijn baarmoeder, mensen met mondkapjes boven mijn hoofd en nog uren verblijven met huilende vrouwen op de wachtkamer, want zo was die ervaring met vriendin, liet mij denken dat een abortuspil, "fijn" in je eigen omgeving voor mij de beste beslissing was.

De mensen in de kliniek waren onvriendelijk, ik voelde me behandeld als crimineel, daarnaast wist ik het ook niet 100% zeker. Maar na weken van voors en tegens afwegen op papier op de muur in de woonkamer, wilde ik toch zo snel mogelijk een beslissing. Het werd de abortuspil. Onderweg naar huis in de auto werd ik al misselijk, ik heb geen idee van tijd meer, maar kort na de 2e pil kreeg ik onwijze krampen in mijn buik, veel heftiger dan pijn bij een menstruatie. Uit een soort oerkracht bracht ik mijn lichaam in een "kat-koe positie", in yoga termen Marjariasana. Ik had weeën. Hier was ik niet op voorbereid. Ik maakte dezelfde geluiden als ik in films gezien had waar mensen gingen bevallen. Inmiddels had ik zoveel pijn dat het overgeven en diarree, gecombineerd met bloedverlies zich om en om afwisselden. De warmte van de douche was het enige wat mijn pijn een beetje deed afnemen. Ik ben uren opgesloten geweest in de badkamer, ik ging tussen toilet en douche en toilet en douche. Toen voelde ik ineens terwijl ik op het toilet zat dat er iets ging komen. In enkele seconden bedacht ik, maar ik wil toch niet "mijn kind" door het toilet spoelen. Er stond een blauwe emmer in de badkamer, voor wanneer ik zou moeten spugen, ik ging boven de emmer hangen en daar kwam het... Ik heb er naar kunnen kijken, verdriet gevoeld, maar blij dat ik het niet heb doorgespoeld. Ik heb "het" in een zelf gemaakt papieren doosje gestopt en in de aarde begraven bij mijn oma. Ik heb haar gevraagd er op te passen.

Nu, jaren later, besef ik dat het wellicht voor mij niet de juiste beslissing is geweest. Ik wilde er niet alleen voor staan, maar ik ben wel van mening dat het abortusrecht een goed recht is, waar elke vrouw recht heeft te beslissen over haar eigen lichaam. Ik ben van mening dat er niet terug moet worden gegaan naar periodes waar vrouwen gevaarlijk met kleerhangers aan de slag gaan met alle gevolgen van dien. Abortus redt levens. Een ongewild kind kan zoveel schade aan een kind brengen. Ik heb mensen in therapie gezien die geadopteerd waren en inmiddels in hun 60-en jaren nog steeds zichzelf ongewenst voelden. Het is een keuze, de meest moeilijke in het leven, een waarvan ik hoop dat je die nooit hoeft te maken, maar als die gemaakt moet worden, dat je deze ook mag kiezen....

Als ik weer zou mogen kiezen, zou ik niet meer voor de abortuspil kiezen. De quotes en kranten knipsels die te zien zijn bij het kunstwerk zijn quotes die het internet over zwerven. Nadat het Hooggerechtshof in de Verenigde Staten in Juni 2021 de uitspraak Roe vs Wade ongedaan gemaakt heeft is daarmee bepaald dat er op federaal niveau geen grondwettelijk recht op abortus bestaat. Door deze quotes te verzamelen en bij elkaar te brengen laat het vooral de lading zien, de boosheid, verdriet, machteloosheid en de gevoelens die het wereldwijd bij mensen met een baarmoeder oproept. Het is letterlijk een berg van emoties. Het is prima een andere mening te hebben, mensen tegen abortus hoeven zelf ook geen abortus te doen, maar laten we elkaar niet het recht ontzeggen over een andermans lichaam.
- CUTKLUB -

Meer werk zien:
https://www.cutklub.com
http://www.vilaingai.com
@cutklub
@vilaingai

DOOS 5 | LEKKERMENSELIJK
Lekkermenselijk is een project en alter-ego van Melroy Bisel. Ontstaan in september 2020 tijdens een corona lock-down, is Lekkermenselijk nu uitgegroeid tot een geïllustreerd platform op instagram met terugkerende thema’s als activisme, sex en veganisme.

Over het kunstwerk:
Rationale; Hoera geen baby | Een levensbepalende keuze, een kind willen krijgen. Een kind niet willen krijgen, ook. Maar de ene keuze vindt maatschappelijke steun in de vorm van babyshowers, cadeaus, geboortekaartjes en vrije dagen. En de andere keuze is voorzien van een stempel, een maatschappelijk taboe, iets waar je niet (makkelijk) over praat en laat staan vrij voor durft te vragen. En misschien is de eerste reactie die in je opkomt; logisch, er is een leven verloren. Er is een vorm van dood, een afscheid. Maar hoe logisch is het om iemand te feliciteren met het krijgen van een kind? Een keuze die eigenlijk altijd egoïstisch is, in ieder geval vergeleken met de keuze voor een abortus. In dat geval kan er nog sprake zijn om vanuit empathische overwegingen te besluiten geen kind te willen krijgen omdat een bepaalde situatie geen goede basis kan bieden. Daar is niks egoïstisch aan. Dat is een respectabele keuze, liefdevol en realistisch, wellicht óók een felicitatie waard. Overigens niks mis met egoïsme, de mens mag kiezen voor eigen geluk. Maar laten we op z’n minst proberen beide keuzes met hetzelfde gevoel te omarmen.
- Lekkermenselijk -

Meer werk zien:
https://www.lekkermenselijk.nl
@lekkermenselijk