Duurzaamheid en klimaat

Voor Tolhuistuin zijn klimaat en duurzaamheid belangrijke thema’s. Als voormalig onderzoekscentrum van Shell was Tolhuistuin decennialang het kloppend hart van de fossiele industrie. Een maakplek voor uitvinders en techneuten. Nu zetten we de plek in als aanjager voor verandering naar een duurzame en rechtvaardige samenleving. We nodigen iedereen uit om daaraan bij te dragen en mee te doen.

Uitgangspunten

We benaderen dit thema vanuit de volgende drie uitgangspunten:

De klimaatcrisis is een cultuurcrisis
Het klimaatthema is niet alleen een technisch-financieel vraagstuk, maar een sociaal-maatschappelijk vraagstuk. Het gaat over hoe we wonen, werken, leven, eten, reizen en recreëren. Waar we recht op hebben en waar we verantwoordelijk voor zijn. Het gaat over onze vrijheid en ons geloof in vooruitgang. Over hoe we omgaan met veiligheids- en gezondheidsrisico’s, met verdwijnend land. Over wanneer klimaatbeleid wel of niet eerlijk is. Over hoeveel we kunnen dragen en wat redelijk is om aan anderen over te laten. Over hoe we de belangen van toekomstige generaties laten meewegen. Over hoe solidair we zijn met degenen die het minst aan de opwarming van de aarde hebben bijgedragen, maar nu al de grootste klappen vangen.

De klimaatcrisis kan alleen intersectioneel benaderd worden
De wortels van de klimaatcrisis liggen in de koloniale tijd waarin de aarde en alles wat erop leeft wordt gezien als grondstof dat toegeëigend en uitgebuit kan worden. Dit besef is fundamenteel als je de klimaatcrisis in de juiste context wil plaatsen. Het klimaatvraagstuk kan daarom alleen intersectioneel benaderd worden, diep verbonden met thema’s over sociale ongelijkheid en uitbuiting, zoals kolonialisme, racisme, discriminatie en sociale ongelijkheid.

De klimaatcrisis vraagt om radicale inclusiviteit
Tolhuistuin is geen officiële zoöp, maar onderschrijft het belang om bij beslissingen ook de rechten en belangen van andere levende en niet-levende wezens mee te nemen.

Beleid

We geven uiting aan onze visie op het gebied van duurzaamheid op drie verschillende manieren: via de verhalen en programma’s die delen via onze programmering, via onze bedrijfsvoering, achter de schermen, en als maatschappelijk aanjager.

Programma

Als cultuurhuis zijn we ervaren in het vertellen van verhalen. We zetten ons podium in om het klimaatvraagstuk invoelbaar, voorstelbaar en bespreekbaar te maken voor een breed publiek. Dat doen we bijvoorbeeld met de programmalijn Natuurgebied Noord, een avontuurlijke reeks programma's rond de stad als natuurgebied. Het programma brengt oude en nieuwe Noorderlingen in verbinding met elkaar tijdens feelgood bomenplantprogramma’s, theatrale nachtexpedities of muzikale wandeltochten.

Samen met Stichting Impact Makers hebben we het initiatief genomen voor We Are Warming Up. Want we leven in een wereld die zo snel opwarmt dat het haast niet bij te houden is. Maar wat betekent dat eigenlijk en wat kunnen we eraan doen? Tijdens het jaarlijkse Warming Up Festival is het podium aan de kunstenaars, artiesten en verhalenvertellers. Het festival biedt een springplank voor nieuwe artistieke producties en initiatieven. Het programma trekt jaarlijks 4.500 bezoekers.

We zijn trots op ons subsidie- en netwerkprogramma Het Loket waarbij we kleine, bottom-up initiatieven uit Amsterdam-Noord kunnen financieren, in samenwerking met EFRO Kansen voor West en Gemeente Amsterdam.

We focussen in de R-ladder niet alleen op ‘reduce’, ‘reuse’, ‘repair’ en ‘recycle’ maar ook op ‘refuse’, ‘rethink’ en ‘rebel’. We stellen de Tuin zo veel mogelijk open voor publiek, zodat mensen kunnen genieten van de stadsnatuur. We ondersteunen interessante initiatieven op het snijvlak van kunst en klimaat, zoals Regeneration Festival, Repair Events, het Klimaatmuseum, XR Musicians, Music Declares Emergency en Symbiotic Shift.

Bedrijfsvoering

Gebouwen & tuinen
We brengen onze bedrijfsvoering – vanzelfsprekend – in lijn met het klimaatakkoord van Parijs. De belangrijkste stap is om het terrein zo goed mogelijk te verduurzamen. Dat doen we in samenwerking met Gemeentelijk Vastgoed, eigenaar van het terrein.
Om het Tolhuistuinterrein en de verschillende panden maximaal te verduurzamen hebben we hulp ingeroepen van verduurzamingsadviesbureau De Groene Grachten. Hun adviesrapport gebruiken we als leidraad.
Bij de verduurzaming van het terrein is van belang om ook biodiversiteitsverlies tegen te gaan. Dat betekent bijvoorbeeld gifvrije beplanting op de daktuinen of rekening houden met vleermuizen bij spouwmuurisolatie.

De afgelopen jaren hebben we al veel gedaan. Er zijn zonnepanelen op het dak van het Paviljoen geplaatst. Alle belichting in de gebouwen is vervangen door LED. Daarnaast zijn er kleinere ingrepen gepleegd zoals radiatorfolie plakken, leidingen isoleren en het vervangen van centrale ketels door lokale boilers. Ook zijn we heel trots op de gigantische weelderige daktuin op het Poortgebouw die we samen met Rooftop Revolution, Bloei en Groei en Gemeente Amsterdam hebben gerealiseerd. Goed voor de isolatie, biodiversiteit en wateropvang. Op het Leeshuis en Brughuis zijn ook sedumdaktuinen geplaatst. De gecombineerde maatregelen zorgden voor ten minste een jaarlijkse besparing van 74.500 kg CO2.

Buiten de gebouwen werken we met verschillende klimaatoplossingen. Zo is het eerste olivijnpad van Amsterdam aangelegd. We hebben ook olivijn gebruikt voor de jeu de boule bakken. Dit fantastische mineraal tovert CO2 uit de lucht, omdat dat zich bindt aan het oppervlak van deze steensoort. Dat hebben we gedaan in samenwerking met Greensand en Climate Cleanup.

De komende jaren werken we aan de verduurzaming van het Reservaat en de Staalvilla. We onderzoeken hemelwateropvangmogelijkheden voor de tuintoiletten.

Contracten & beleid
Ons energiecontract loopt bij een duurzame leverancier. We hebben gekozen voor een duurzaam pensioenfonds. We zijn bezig met de transitie naar een duurzame bank.

We hebben geen sponsor- of partnerovereenkomsten met fossiele bedrijven, zoals oliemaatschappijen, luchtvaartmaatschappijen en industriële grootverbruikers van fossiele energie, én met financiële instellingen die grootschalig investeren in fossiele activiteiten.
Jaarlijks publiceren we onze belangrijkste vorderingen qua ecologische voetafdruk in ons jaarverslag.

Materialen & afval
We schaffen alleen indien noodzakelijk nieuwe materialen aan, als hergebruik en recyclen van materialen geen optie is. Bij aanschaf van nieuwe materialen gaat de voorkeur naar duurzame en/of biobased materialen.
We scheiden afval in glas, textiel, papier, restafval. We zijn voornemens om een compostplek te maken voor gft-afval.

Papier & digitaal
We letten op onze digitale ecologische voetafdruk. Dat betekent in de praktijk dat we terughoudend zijn met AI, dat we de website zo zuinig mogelijk laten draaien, en dat we regelmatig mails en bestanden opruimen. Een handige tool om het verbruik van je website te meten is: www.websitecarbon.com.
We zijn terughoudend met drukwerk en zetten dit gericht in. Grote banners maken we bij voorkeur zo dat we het voor meerdere jaren kunnen gebruiken.
We onderzoekn groene hosting van onze website.

Eten & drinken
Voor het eigen team, gasten en artiesten is de catering vegetarisch. Dat geldt ook voor de dagelijkse lunch die wordt aangeboden aan het team.
In het restaurant is twee derde van de gerechten op de kaart veganistisch of vegetarisch.

Reizen & transport
Tolhuistuin is goed bereikbaar via openbaar vervoer. Bezoekers wordt vervoer via O.V. en fiets aanbevolen. Er is voldoende parkeerplek voor fietsen.
Het personeel maakt in de regel geen gebruik van vliegreizen. Mocht dit wel zo zijn, geldt de regel dat bij afstanden kleiner dan 750 km vervoer via trein wel wordt vergoed, via vliegtuig in principe niet.

Maatschappelijk aanjager

Als maatschappelijk aanjager zien wij onze rol in het agenderen van dit thema binnen de cultuursector. We delen onze kennis via presentaties en bijeenkomsten. Dat doen we in de regel samen met andere partners. Zo waren we initiatiefnemers van het statement Te Zijn of Niet te Zijn dat we opstelden in samenwerking met NAPK, Collectief Walden, EurosonicNoorderslag en We Are Warming Up.
We inspireren huisgenoten, programmapartners en leveranciers en we laten ons door hen inspireren qua duurzaamheidsbeleid.
We zijn ervan overtuigd dat verandering vaak ontstaat door cross-sectorale samenwerking en zetten ons daarvoor in. Zo verbinden we kunstenaars met andere sectoren. We zijn onderdeel van de Werkgroep Kunst & Cultuur bij het Klimaatonderzoek Initiatief Nederland.

Goed idee?

Heb je een goed idee voor ons beleid op het gebied van klimaat en duurzaamheid? Stuur ons een mailtje: beheer@tolhuistuin.nl.